De modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging, worden per 1 januari 2024 door de Belastingdienst ingetrokken. Maakt u gebruik van een dergelijke modelovereenkomst? Dan geldt vanaf 1 januari 2024 in beginsel niet langer de beschermende werking.
In het Deliveroo-arrest oordeelde de Hoge Raad dat de bezorgers van Deliveroo op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaam waren. Om te beoordelen of een opdrachtnemer al dan niet op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaam is, moet volgens de Hoge Raad onder andere het criterium vrije vervanging in acht worden genomen.
De kern van een modelovereenkomst die is gebaseerd op vrije vervanging, is dat de opdrachtnemer zich vrij mag laten vervangen, waardoor in beginsel geen sprake is van een dienstbetrekking voor de loonbelasting. De Hoge Raad legt in het Deliveroo-arrest echter uit dat bij vrije vervanging alsnog sprake kan zijn van een dienstbetrekking. Deze uitspraak verhoudt zich niet tot de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging, wat reden is voor de Belastingdienst om ze per 1 januari 2024 in te trekken. Het gaat dan om zowel de algemene modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging, maar ook om de branche- en individuele overeenkomsten.
Brief Belastingdienst
Brancheorganisaties en individuele opdrachtgevers of -nemers die eerder een modelovereenkomst vrije vervanging ter goedkeuring aan de Belastingdienst hebben voorgelegd, krijgen uiterlijk op 1 oktober 2023 een brief van de Belastingdienst over de intrekking.
Verder heeft de Belastingdienst aangekondigd, dat ondanks het handhavingsmoratorium, bedrijfsbezoeken en boekonderzoeken worden gecontinueerd. Als in een dergelijk onderzoek wordt geconcludeerd dat de arbeidsrelatie als een dienstbetrekking kwalificeert, dan geeft de Belastingdienst aanwijzingen om de arbeidsrelatie aan te passen. Vooralsnog legt de Belastingdienst geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen op, tenzij sprake is van kwaadwillendheid.
Toekomst zzp’er
Het op dit moment nog geldende handhavingsmoratorium wordt stapsgewijs afgebouwd, waarbij ernaar wordt gestreefd om per 1 januari 2025 weer volledig te handhaven. De zzp-situatie binnen ondernemingen wordt daardoor meer en meer een focuspunt voor de Belastingdienst. Daarnaast zien we vaker initiatieven om de verschillen tussen zelfstandigen en werknemers te verkleinen. Zo blijkt onder meer uit het Belastingplan 2024 dat de mkb-winstvrijstelling voor zelfstandigen zal worden verlaagd, en wordt ook overwogen om een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen in te voeren. Opdrachtnemers, maar ook opdrachtgevers, doen er verstandig aan om de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten te houden.
Tot slot
Heeft u vragen over de wijzigingen, of bent u benieuwd naar de mogelijkheden in uw specifieke situatie. Neem dan gerust contact met ons op via onderstaand contactformulier of met uw eigen Govers contactpersoon