Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI) zijn niet meer weg te denken uit de Nederlandse samenleving en nemen een belangrijke rol in onze maatschappij in. De kwalificatie als ANBI biedt tal van fiscale voordelen. Voor de kwalificatie als ANBI moet een instelling (stichting, vereniging) echter doorlopend voldoen aan een groot aantal voorwaarden. Het op enig moment niet meer voldoen aan deze ANBI-voorwaarden kan het verlies van de ANBI-status tot gevolg hebben, waardoor fiscale voordelen ook verloren gaan.
Wat zijn de fiscale voordelen van de ANBI-status?
De ANBI-status geeft toegang tot verschillende fiscale faciliteiten, zowel voor de ANBI-instelling zelf als voor de donateur in de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, loonbelasting, overdrachtsbelasting en schenk- en erfbelasting. Voor een helder overzicht van wijzigingen in de fiscale giftenaftrek faciliteiten per 2025 verwijzen wij naar ons eerder bericht: Wijzigingen in de giftenaftrek met ingang van 2025.
Wat zijn de vereisten voor het verkrijgen en behouden van de ANBI-status?
Om op verzoek als ANBI gekwalificeerd te kunnen worden én te blijven, moet een instelling aan een flink aantal eisen voldoen. Onderstaand hebben we de belangrijkste vereisten voor de kwalificatie als een ANBI opgenomen:
- De instelling dient als rechtspersoon een stichting, vereniging of kerkgenootschap te zijn.
- Uit statuten en feiten moet blijken dat de instelling geen winstoogmerk heeft.
- Uit statuten en feiten moet blijken dat de instelling zich voor tenminste 90% inzet voor het algemeen belang.
- De instelling en de betrokken mensen dienen te voldoen aan integriteitseisen.
- Bestuurders en beleidsbepalers dienen geen meerderheid van het stemrecht te hebben inzake het vermogen.
- De instelling mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs noodzakelijk is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling van de instelling.
- De leden van het beleidsbepalende orgaan (zoals een Raad van Toezicht) mogen slechts een onkostenvergoeding en een niet-bovenmatig vacatiegeld ontvangen.
- Er moet een actueel beleidsplan zijn dat inzicht geeft in de werkzaamheden en de werving, het beheer en de besteding van gelden.
- De beheerskosten en bestedingen zijn in redelijke verhouding.
- Uit de statuten van de instelling moet blijken dat een eventueel batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een algemeen nut beogende instelling of van een buitenlandse instelling die uitsluitend het algemeen nut beoogt.
- De instelling is verplicht een administratie te voeren.
De instelling dient via internet (bijvoorbeeld op de eigen website) op elektronische wijze informatie met betrekking tot haar functioneren openbaar te maken. Voor kwalificerende grote ANBI’s geldt daarnaast een specifiek formulier inzake publicatieplicht. Van belang hierbij is dat de jaarcijfers tijdig (binnen 6 maanden na afloop boekjaar) zijn gepubliceerd en aldus tijdig gereed dienen te zijn.
Indien niet langer wordt voldaan aan de voorwaarden, kan de ANBI-status met terugwerkende kracht worden ingetrokken met alle fiscale implicaties tot gevolg.
Wat zijn de vereisten voor de culturele ANBI-status?
Een ANBI die aan voorgenoemde voorwaarden voldoet én bovendien voor tenminste 90% actief is op cultureel gebied kan de culturele ANBI-status verkrijgen, waarvoor een aantal extra fiscale faciliteiten gelden. Zie hierover meer: Vennootschapsbelastingplicht culturele ANBI’s.
Actualiteiten rondom ANBI’s
- De per 1 januari 2023 doorgevoerde wetswijziging rondom ANBI’s betreft de begrenzing van het in de inkomstenbelasting aftrekbare bedrag van periodieke giften aan ANBI’s tot € 250.000 per huishouden per jaar, hiervoor geldt een overgangsrecht voor op 4 oktober 2022 bestaande contracten.
- Het kabinet heeft daarnaast in december 2022 aangekondigd het toezicht op ANBI’s te gaan verbeteren, wat met name ziet op het verbeteren van de informatie waarover de Belastingdienst beschikt ten aanzien van ANBI’s. We zien in de praktijk ook dat de Belastingdienst de ANBI’s teams uitbreidt, zodat we meer toezicht en controles verwachten.
- Het ministerie van Financiën heeft onlangs een internetconsultatie (https://www.internetconsultatie.nl/fvw26/b1) gehouden over de Fiscale Verzamelwet 2026. De voorgestelde Fiscale Verzamelwet 2026 bevat een uitbreiding van de publicatieverplichting voor ANBI’s (Algemeen Nut Beogende Instellingen). Zie hierover meer: Voornemen tot verdere uitbreiding publicatieverplichting voor ANBI’s
De recente ontwikkelen duiden op een intensivering van het toezicht op ANBI’s, waardoor een periodieke beoordeling van de bestaande ANBI-status steeds belangrijker wordt. Wij kunnen u hierbij ondersteunen aan de hand van een (periodieke) check op de ANBI-voorwaarden.
Tot slot
Vanzelfsprekend houden wij u op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van ANBI’s. Daarnaast helpen wij u graag bij het in kaart brengen van de mogelijkheden van een (culturele) ANBI-status of om een check te doen op de bestaande ANBI-status van uw instelling. Neemt u daartoe gerust contact op met uw Govers contactpersoon, via ons contactformulier op de website of op ons algemene telefoonnummer 040 – 2 504 504.