Hoge Raad bevestigt dat bezorgers van maaltijdplatform Deliveroo werkten op basis van een arbeidsovereenkomst en kleurt toetsingskader arbeidsrelatie nader in.
Op vrijdag 24 maart heeft de Hoge Raad geoordeeld dat bezorgers van Deliveroo werkzaam waren op basis van een arbeidsovereenkomst. Hiermee komt vast te staan dat de bezorgers van Deliveroo gezien niet als zelfstandigen kwalificeren, maar als werknemers. De bezorgers hebben daardoor ook recht op de bescherming van het Nederlandse arbeidsrecht en sociale zekerheidssysteem. Op dit moment staat verder nog ter discussie of de bezorgers vallen onder de Cao voor het beroepsgoederenvervoer en of de maaltijdbezorgers verplicht moeten worden aangemeld bij een pensioenfonds. Het arrest verduidelijkt hoe in Nederland tegen flexibele samenwerkingsvormen tussen personen en techplatforms wordt aangekeken; medewerkers van dergelijke platforms zijn geen zzp’er.
De uitspraak is echter ook relevant voor de beoordeling van de arbeidsrelatie in andere sectoren. De Hoge Raad benadrukt dat in de praktijk ‘aan de hand van alle feiten en omstandigheden van het geval, in onderling verband bezien’, moet worden beoordeeld of sprake is van een arbeidsovereenkomst. Toetsing of sprake is van een arbeidsovereenkomst is dus niet simpelweg een optelsom van de wettelijke criteria van de arbeidsovereenkomst (kortweg: arbeid, gezag, loon en gedurende zekere tijd), maar vergt meer dan dat. Doorslaggevend zijn de afspraken die tussen partijen worden gemaakt en wat partijen voor ogen stond bij het maken van deze afspraken, waarbij mede in aanmerking moet worden genomen hoe zij feitelijk aan de overeenkomst uitvoering en inhoud hebben gegeven. Het zwaartepunt van de beoordeling lijkt te liggen op deze feitelijke handelswijze van partijen in de praktijk. Wat geen rol speelt bij de boordeling, is de wil van partijen. Het juridisch uitsluiten van een arbeidsovereenkomst in een overeenkomst van opdracht, sorteert dus geen effect als partijen in de praktijk handelen als werkgever en werknemer.
Het arrest lijkt een overwinning voor vakbonden in de strijd tegen ‘schijnzelfstandigheid’. Voor de praktijk is het naar aanleiding van het arrest ook duidelijker geworden hoe de juridische elementen van een arbeidsovereenkomst moeten worden ingekleurd. Het is echter vooralsnog onduidelijk welke elementen zwaarder wegen, waardoor het in de praktijk belangrijk blijft om per geval te beoordelen en de modelovereenkomsten van de Belastingdienst te hanteren. Laat u echter goed adviseren over het gebruik van deze modelovereenkomsten: Deliveroo gebruikte deze ook, maar dat weerhield de rechter er niet van om anders te oordelen. Een door de Belastingdienst fiscaal geaccordeerde overeenkomst sluit dus niet uit dat diezelfde overeenkomst arbeidsrechtelijk terzijde kan worden geschoven.
De herkwalificatie van de arbeidsrelatie heeft niet alleen arbeidsrechtelijk, maar ook fiscaal grote gevolgen. Mede in het licht van de aangekondigde nieuwe wetgeving per 2025 om schijnzelfstandigheid te bestrijden, adviseren wij om uw flexibele arbeidskrachtpopulatie te inventarissen en te beoordelen of er een risico speelt dat de Belastingdienst de relatie anders kwalificeert. Heeft u vragen over dit onderwerp of wilt u meer weten over deze fiscale risico’s? Neem dan gerust contact op met de (loonbelasting)specialisten van Govers. 040 – 2 504 504. Uiteraard kunt u ook met al uw andere fiscale vragen bij ons terecht.