In btw-land blijft er veel discussie bestaan over de btw-gevolgen van en omtrent aandelentransacties. Zo ook over de vraag of de btw-vrijstelling voor de bemiddeling bij verkoop van aandelen/effecten van toepassing is op de dienstverlening van de ingeschakelde corporate finance adviseur. De dienstverlening van de corporate finance adviseur kan bestaan uit de waardering van de onderneming, het vinden van kopers, onderhandelingen etc. De vraag komt echter op of deze dienstverlening kwalificeert als de bemiddeling bij verkoop van aandelen/effecten, waardoor de dienstverlening is vrijgesteld van btw.
Onlangs heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant in een zaak onder andere geoordeeld over de toepassing van de btw-vrijstelling bij dienstverlening in het kader van de verkoop van aandelen. Derhalve gaan wij in dit artikel graag in op de btw-gevolgen van de ingekochte diensten bij de verkoop van aandelen.
Vrijstelling: terecht of onterecht btw in rekening gebracht?
Bij de verkoop van aandelen wordt in de regel een corporate finance adviseur ingeschakeld. In de praktijk wordt vaak door deze adviseurs op de dienstverlening bij de verkoop van aandelen btw in rekening gebracht, aangezien deze dienstverlening naar hun mening niet kwalificeert als btw-vrijgestelde bemiddeling. Dat kan onder voorwaarden terecht zijn. Als echter onterecht btw in rekening wordt gebracht, ontstaat er een probleem voor de afnemer van die diensten. Onterecht in rekening gebrachte btw is immers per definitie niet aftrekbaar (overigens wil dat niet zeggen dat terecht in rekening gebrachte btw wel steeds aftrekbaar is; ook daarvoor kunnen in dit soort gevallen aftrekbeperkingen van toepassing zijn). Met andere woorden: een aanvullende kostenpost van 21%. Aangezien de in rekening gebrachte bedragen doorgaans hoog zijn bij dit soort transacties, is het van belang om kritisch te zijn op het al dan niet terecht in rekening brengen van btw door de corporate finance adviseur.
De btw-wetgeving kent een vrijstelling voor de ‘handelingen, bemiddeling daaronder begrepen, inzake effecten’. De dienstverlening van een corporate finance adviseur kwalificeert mogelijk als dergelijke bemiddeling. Wat echter precies onder bemiddeling valt blijft echter een zeer genuanceerde beoordeling van alle feiten en omstandigheden. Hiervoor moet worden gekeken naar het totaalpakket van dienstverlening.
In de jurisprudentie is de laatste tijd meermaals geoordeeld dat de btw-vrijstelling van toepassing is bij de dienstverlening van een corporate finance adviseur. Van belang hierbij is of de dienstverlening van de adviseur er in overwegende mate op is gericht om twee partijen een contract te laten sluiten, zonder dat de bemiddelaar (adviseur) hier een belang bij heeft. Hiervan is bijvoorbeeld sprake indien de dienstverlening erop is gericht om de aandelenverkoop te faciliteren en de verkoper te wijzen op gelegenheden om de aandelen te verkopen. Eventuele bijbehorende adviesdiensten/analyses zijn in dat geval veelal ondergeschikt.
Onlangs heeft de Belastingdienst nog diverse documenten gepubliceerd met daarin verschillende interne standpunten over de kwalificatie van dergelijke adviesdiensten (overigens zijn deze standpunten niet meer allemaal even actueel). De Belastingdienst lijkt echter op basis van die documenten nog relatief snel te concluderen dat sprake is van btw-belaste dienstverlening. Het beleid van de fiscus loopt hierdoor mogelijk nog achter op de ontwikkelingen in de jurisprudentie. Deze tegenstrijdigheid laat echter wel goed zien hoe genuanceerd de btw-gevolgen soms kunnen zijn en dat een beoordeling per specifieke situatie noodzakelijk is.
Btw-aftrek?
Het volgende potentiële probleem is dat btw die drukt op kosten die worden gemaakt voor de verkoop van een deelneming vaak niet/niet geheel aftrekbaar is. Vanwege de aftrekbeperking kan het voor u als afnemer dus voordelig zijn dat de adviesdiensten onder een btw-vrijstelling vallen.
De mogelijke (gedeeltelijke) niet-aftrekbaarheid van kosten die verband houden met de aan- of verkoop van deelnemingen is overigens een thema dat ook in de vennootschapsbelasting speelt. Reden te meer om vooraf advies in te winnen.
Belang voor de praktijk
Indien u bij de verkoop van aandelen in (een deel van) uw onderneming gebruik maakt van de diensten van (corporate finance) adviseurs, is het van groot belang om (liefst vooraf) vast te stellen of deze dienstverlening kan kwalificeren als bemiddeling bij de verkoop van aandelen en derhalve is vrijgesteld van btw. Als ten onrechte btw in rekening wordt gebracht op dit soort diensten, is deze btw namelijk sowieso niet aftrekbaar. Daarom raden wij u aan om in dit soort gevallen vooraf met uw fiscaal adviseur te schakelen. Neem gerust contact op met uw relatiebeheerder of een van onze btw-specialisten per e-mail via btw@govers.nl, of telefonisch via (040) 2 504 504.